Yurt dışına verilen bazı hizmetler ile yabancılara verilen eğitim ve sağlık hizmetlerinden 1 Ocak 2023’ten itibaren elde edilen kazancın tamamının Türkiye’ye transfer edilmesi halinde, beyanname üzerinden yüzde 80’i indirim konusu yapılabilecek.
TBMM Başkanlığı’na sunulan Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifine göre, Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda Gelir İdaresi Başkanlığının (GİB) bilgi ve veri toplama, risk analizi yapma yetkisine ilişkin hükme, Teşkilat Kanunu’nda yer veriliyor.
Buna göre, Başkanlığın sistemlerinde meydana gelebilecek arızalar nedeniyle vergi yükümlülükleriyle ilgili sürelerin uzatılmasına ilişkin yetki düzenlemesi yapılıyor. GİB dışındaki kamu kurumlarının kamu alacağı niteliğindeki alacaklarının tebligatlarını yapma yetkisi düzenleniyor.
Başkanlık vergiye gönüllü uyumu artırmak, vergi kayıp ve kaçağı ile mücadele etmek ve tahsilatta etkinliği artırmak amacıyla mükellefiyet, vergilendirme ve vergiye uyum düzeyine ilişkin yapılacak çalışmalar için her türlü bilgi, veri ve istatistiği toplamak suretiyle oluşturulacak Risk Analizi Sistemi üzerinden risk analizi yapma ve vergiye gönüllü uyum düzeyini ölçme yetkisine sahip olacak.
Vergi dairelerince işlem tesis edilmesi gereken işlere ait olan ve tebliği gereken belgeler, ilgili kurumları ile yapılan protokoller çerçevesinde muhataplarına Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre kurulan teknik altyapı kullanılarak Başkanlık tarafından elektronik ortamda tebliğ edilebilecek. Elektronik ortamda yapılan tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılacak.
Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda devlet gelir uzmanlarının müdür olarak atanabilmelerine ilişkin hükümde düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, devlet gelir uzmanlığına atandıktan sonra bu ünvandan en az 5 yıl hizmeti bulunanlar sınava tabi tutulmadan müdür olarak atanabilecek.
Katılım Finans Kefalet AŞ’ye kurumlar vergisi muafiyeti
Finansal sıkıntıda olan işletmelerin borçlarını yeniden yapılandırabilmelerine imkan sağlayan mevcut yasa hükmünün uygulama süresi, düzenlemenin yayımlanmasından itibaren iki yıl daha uzatılacak ve bu süreyi iki yıl daha uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Özelleştirme kapsamına alınan kuruluşlar dahil iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları ile bunların müesseseleri, bağlı ortaklıkları ve iştirakleri, kamu bankaları, büyükşehir belediyeleri, belediyeler, il özel idareleri ve bunlara ait tüzel kişilerin, SGK’ye ait ve Kuruma bağlı tahsil dairelerince takip edilen prim ve prime ilişkin diğer borçları ile kira ve ecrimisil borçlarına karşılık gayrimenkul alınmasına imkan sağlayan uygulamanın süresi 31 Aralık 2023’ten 31 Aralık 2028’e kadar uzatılıyor.
Kamu üniversite sağlık hizmeti sunucularının SGK’ye 31 Aralık 2023’e kadar sözleşme kapsamında verdikleri tedavi hizmetlerine ilişkin toplam tahakkuk tutarının götürü bedel sözleşme tutarından düşük olması durumunda aradaki fark terkin edilecek. Terkin edilen tutar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçesine bu amaçla tahsis edilecek ödenekten karşılanacak.
Zorunlu genel sağlık sigortası prim borçlarını ödeyemeyen sigortalılara yönelik kamuya olan borç yüklerini hafifletmek ve sağlık hizmetlerine erişimlerini kolaylaştırmak amacıyla düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, 1 Ocak 2014 öncesine ait olup ödenmemiş genel sağlık sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek. Düzenleme, 31 Aralık 2023’ten itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
İhracatçılar lehine münhasıran ihracat kredileri için kefalet vermek amacıyla kurulan kurumların, kurumlar vergisinden muaf tutulması düzenlemesi kapsamında, katılım bankalarının ortağı olduğu ve katılım bankacılığı ilke ve esaslarına uygun her türlü finansman için kefalet vermek amacıyla kurulan Katılım Finans Kefalet AŞ’nin 1 Ocak 2024’ten itibaren elde edilen kazançlarına da kurumlar vergisi muafiyeti tanınıyor.
Döviz kazandırıcı düzenlemeler kapsamında gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin iştirak ettikleri yabancı kurumlardan 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde ettikleri kar paylarının yarısı, dövizin ülkeye getirilmesi şartıyla istisna edilecek. Cumhurbaşkanı, vergi yüküne ilişkin oranlar ile diğer oranları indirme veya artırma, Hazine ve Maliye Bakanlığına ise istisnaların uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirleme yetkileri veriliyor.
İhracatlarda imalatçıya kurumlar vergisi oranında 5 puan indirim
Yurt dışına verilen mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kayıt tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon gibi bazı hizmetler ile yabancılara verilen eğitim ve sağlık hizmetlerinden 1 Ocak 2023’ten itibaren elde edilen kazancın tamamı Türkiye’ye transfer edilirse, yüzde 80’i beyanname üzerinden indirim konusu yapılabilecek. Cumhurbaşkanı, Türkiye’ye transfer edilecek kazanç tutarını azaltma ve tekrar kanuni seviyesine kadar artırma yetkisine sahip olacak.
Cumhurbaşkanı’nın, yıllara sari inşaat işlerinde tevkifat oranının belirlenmesinde işin nev’ine göre ayırım yapılabilmesi ile yıllara sari inşaat ve onarım işlerini yapanlara ödenen istihkak bedelleri üzerinden yapılacak vergi kesintisi oranının belirlenmesine ilişkin yetkileri genişletiliyor.
Dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret sermaye şirketleri aracılığıyla yapılan ihracatlarda imalatçıya, 1 Ocak 2023’ten itibaren elde edilen kazançlarına uygulanacak kurumlar vergisi oranında 5 puan indirim yapılacak.
Kur Korumalı Mevduat (KKM) ve katılım hesaplarına uygulanan kurumlar vergisi istisnasının süresi 31 Aralık 2023’ten 30 Haziran 2024’e kadar uzatılıyor. Cumhurbaşkanı’na, sürenin bitimini müteakip bu süreyi her defasında altı ayı geçmeyen süreler halinde uzatma, uygulanan istisna oranını azaltma ve tekrar kanuni seviyesine getirme, hesap türü, hesapların vadesi ve açılış tarihine göre istisna oranını azaltma ve farklı istisna oranı belirleme yetkisi veriliyor.
Tüm şans oyunları için ikramiye dağıtım oranının üst sınırı yüzde 83’ten yüzde 93’e yükseltilecek. Böylece hem yasa dışı bahisle ticari açıdan etkin mücadele edilmesi hem de söz konusu alandan elde edilen kamu geliri kaybının önlenmesi amaçlanıyor.
Yazılı keşide tarihinden önce çeklerin ödenmek için muhatap bankaya ibrazının geçersiz olmasına yönelik uygulamanın süresi 31 Aralık 2023’ten 31 Aralık 2025’e kadar uzatılıyor.
Teklifle Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunu’nda değişiklikler yapılıyor. Buna göre, Kanun’a “koşullu erişim” ve “net satış” ifadeleri eklenecek. Erişim yöntemiyle yayın hizmeti sunan kuruluşlar da yıllık net satış gelirleri üzerinden yüzde 1,5 oranında Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna ödeme yapacak. Net satışların ödenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemeye yönelik Kurulun düzenleme yapma yetkisi olacak.
Medya hizmet sağlayıcılar ve internet platform işletmecilerinin net satışları üzerinden ödemeleri öngörülen payın Kurul hesaplarına aktarılmasına ilişkin azami süre de belirleniyor.
6 şubat depremleri sebebiyle Genel afet bölgesi ilan edilen yerlerde 31 Aralık 2025 tarihine kadar fahiş fiyat uygulandığının tespit edilmesi halinde ilgili mevzuat uyarınca verilecek ceza 10 kat uygulanacak.
“Huzur hakkı” için düzenleme
Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde yer alan “huzur hakkı”na ilişkin düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde yer alan yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ile komisyon, heyet, komite ve benzeri organlarda görev alanlara, ayda dördü geçmemek üzere her bir toplantı için (9000) gösterge rakamına kadar Cumhurbaşkanı’nca belirlenecek gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda tespit edilecek tutarda, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın huzur hakkı ödenebilecek.
Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile ünvan itibarıyla ilk defa ihdas edilen devlet memurları kadrolarının mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlük hakları bakımından denk sayılacağı kadrolar belirleniyor.
Yönetici kadro ve pozisyonlarında (genel müdür yardımcısı, daire başkanı il ve bölge müdürü) bulunmaktayken görevleri sona erenler, en az 3 yıl görev yapmış olmaları halinde idari uzman ünvanlı kadrolara atanacak.
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı dahil edilerek, anılan Başkanlıkta madde kapsamında yer alanların diğer kamu kurum ve kuruluşlarının tabi olduğu hükümlere tabi olması sağlanıyor. Üst kurullarda başkan yardımcısı kadrolarında bulunanlardan görevden alınanların ek gösterge bakımından denk oldukları genel müdürlerle aynı hükümlere tabi olması hedefleniyor.
En yüksek devlet memurunun mali ve sosyal hakları esas alınmak suretiyle tespit edilen aylık, ikramiye, her türlü mali ve sosyal hak ile başka bir ödeme veya ücret tavanının hesaplanması ya da ödenen aylık, zam, tazminat, ücret ve benzeri ödemelerin hesaplanmasında ortaya çıkan tereddütlerin giderilmesi ve uygulama birliğinin korunması için hüküm getiriliyor.
Türk Akreditasyon Kurumunda sözleşmeli olarak çalışan personelin sosyal güvenlik bakımından tabi olduğu sigortalık statüsü aynı esaslarla yeniden belirleniyor.
Hangi hallerde uygulanacağını ve miktarını açıkça belirtmek kaydıyla, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürlüğü 1 milyon lirasına kadar, Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü ve Denizcilik Genel Müdürlüğü 5 milyon lirasına kadar idari para cezası uygulaması öngörmek ve ihlal edenlere belirlenen miktarda idari para cezası karar tutanağı düzenlemek veya düzenletmekle görevli ve yetkili olacak.
Sürücüsünün tabiiyetine bakılmaksızın yabancı plakalı karayolu taşıtları için birinci fıkra kapsamında uygulanacak olan idari para cezaları, tebligat şartı aranmaksızın sürücüsü bilgilendirilerek tahsil edilecek. Cezalar tahsil edilmeden cezaya muhatap yabancı plakalı taşıtın ülkeyi terk etmesine izin verilmeyecek.
(Bitti)
