İsrail-Hamas çatışmasının başını çektiği jeopolitik risklerin etkisiyle geçen hafta yükseliş eğiliminin hakim olduğu emtia piyasasında, ürün bazlı ayrışmalar öne çıktı. Değerli metallerde altın ve gümüşteki yükseliş dikkati çekerken, platinde sınırlı artış oldu, paladyum ise değer kaybetti.
Jeopolitik risklerin emtia piyasasında en fazla etkilediği ürün Brent petrol oldu. Brent petrol, haftayı yüzde 7.2 yükselişle 90 dolardan tamamladı. Brent petrol fiyatındaki yükselişte, İsrail ile Filistin arasındaki çatışmaların Ortadoğu’da tansiyonu yükseltmesinin küresel petrol arzını olumsuz etkileyeceği endişeleri etkili oldu.
Çin’de kutlanan geleneksel Güz Ortası Festivali’nin denk geldiği uzun tatil haftasında, ülke içinde seyahat edenlerin sayısının COVID-19 salgını öncesi seviyelere çıktığını gösteren veri akışı da dünyanın en büyük petrol ithalatçısı ülkede talebin toparlanacağı algısını güçlendirerek fiyatların yukarı yönlü hareketini destekledi.
Çin Turizm ve Kültür Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, 29 Eylül-6 Ekim’deki tatil kapsamında 826 milyon kişi, ülke içinde seyahat ederken, iç turizmden elde edilen toplam gelir 103 milyar dolara çıktı. New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğalgaz, geçen haftayı yüzde 1.2 artışla tamamladı. Tarım emtia grubundaki ürünlerde sert yükselişler kaydedildi.
Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday yüzde 2, mısır yüzde 0.4 ve soya fasulyesi yüzde 1.3 artarken; pirinç yüzde 0.6 düşüş kaydetti. ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’de işlem gören kahve yüzde 6.2, şeker yüzde 1.3 ve kakao yüzde 1.3 kazançla geçen haftayı tamamlarken; pamukta yüzde 1.1 kayıp yaşandı.
Üretim tahminlerindeki düşüşle kahvede sert yükselişler görüldü. Endonezya Kahve İhracatçıları ve Endüstrileri Birliği, yerli kahve üretiminin geçen yıl rapor edilen 12 milyon torbadan 2023’te 8,5-9 milyon torbaya düşmesini bekliyor. Üretim tahminlerindeki düşüşün büyük ölçüde mahsul hasadını etkileyen olumsuz hava koşullarından kaynaklandığı belirtiliyor.
El Nino hava akımının Asya’da şeker üretimini düşüreceğine yönelik endişeler de şeker fiyatlarında yükselişe neden oldu. Avrupa’da kakao talebinin artacağına yönelik öngörüler, kakao fiyatlarını yukarı yönlü etkilerken, dolar endeksinin yüksek seyretmesi ve Çin ekonomisine yönelik endişeler pamukta değer kaybını beraberinde getirdi.
